Zicht op Zeldzaam Zorgstandaarden.net VSOP voor zeldzame en genetische aandoeningen Zeldzame ziekten
Kwaliteitsstandaard Oesofagusatresie
Kies een hoofdstuk

Tabel Follow-up

Tabel 1 Follow-up programma voor een kind met een oesofagusatresie.

 

Specifieke aandachtspunten

Relevantie/interventie

Zuigelingenleeftijd

0-1 jaar

Controle elke 3 maanden

  • Groei (lengte, gewicht)
  • Zuigen en introductie bijvoeding
  • Laagdrempelig extra calorieën en eiwitten toevoegen.
  • Tijdige verwijzing pre‐verbale logopedist.

Passageproblemen (mede door reflux, (eosinofiele)oesofagitis en daaraan secundaire motiliteitsproblemen).

Vroegtijdig onderzoek door kinderchirurg en/of kinder-MDL-arts.

Reflux

 

Adequate behandeling (medicijnen of chirurgisch) en beoordeling van de noodzaak daarvan (volgens NASPGHAN / ESPGHAN richtlijn).

Luchtwegklachten (luchtwegmalacie, waardoor luchtweginfecties, hoorbare ademhaling (meer bij inspanning), wheeze, snellere ademhaling, (stille) aspiratie).

Soms wordt onterecht de diagnose astma gesteld, terwijl klachten gevolg zijn van luchtwegmalacie.

Zo nodig profylactische toediening antibiotica.

Kennismaking met kinder(long)arts

 

Voorlichting over luchtwegmalacie, sputum, trilhaarfunctie, infectiebeleid en –profylaxe.

Neurologisch onderzoek

 

Vroegtijdige herkenning problemen en verwijzing.

Ontwikkeling

Vroegtijdige verwijzing, m.n. fysiotherapie.

Draaglast/draagkracht ouders

Vroegtijdige herkenning problemen en verwijzing maatschappelijk werker.

Sociaal-emotionele ontwikkeling

  • interactie ouder-kind
  • contactname/hechting

Vroegtijdige herkenning problemen en verwijzing psycholoog.

Erfelijkheid/ verdere kinderwens ouders

Genetische counseling

Peuterleeftijd

2‐3 jaar

Groei (lengte, gewicht)

Laagdrempelig extra calorieën toevoegen.

Voedingsproblemen en impact op gezinsleven

 

  • Op indicatie verwijzing (pre-verbale) logopedist.
  • Screeningslijst eetgedrag peuters door ouders in laten vullen (Bijlage 7).
  • Op indicatie vult  de zorgverlener de FOIS in (Bijlage 8).

Uitbreiden orale voeding

Vroegtijdig onderzoek door kinderchirurg en /of kinderarts en evt. verwijzing pre‐verbale logopedist.

Luchtwegklachten

 

Soms wordt onterecht de diagnose astma gesteld, terwijl klachten gevolg zijn van luchtwegmalacie.

Zo nodig profylactische antibiotica en verwijzing kinderlongarts (DD (stille) aspiratie).

Motorische ontwikkeling

Op indicatie verwijzing fysiotherapie.

Draaglast/draagkracht ouders

Op indicatie verwijzing maatschappelijk werker.

Cognitieve ontwikkeling

  • verstandelijke ontwikkeling
  • spraak-taalontwikkeling

Op indicatie verwijzing psycholoog.

Bij spraak-taalproblemen verwijzing naar logopedist.

Sociaal-emotionele ontwikkeling

  • interactie ouder-kind
  • contactname/hechting
  • omgaan met gevoelens/gedrag

Op indicatie psychologische screening en bij problemen verwijzing voor (psychologische) begeleiding.

 

Reflux

Adequate behandeling (medicijnen of chirurgisch) en beoordeling van de noodzaak daarvan.

Basisschoolleeftijd

4-11 jaar

Voedingsproblemen en impact op gezinsleven

Op indicatie diagnostiek kinderchirurg en/of kinderarts/ (pre-verbale) logopedist.

Op indicatie invullen FOIS door zorgverlener (Bijlage 8).

Reflux (bijv. bij 8 jaar)

Adequate behandeling (medicijnen of chirurgisch) en beoordeling van de noodzaak daarvan.

Longfunctie (bijv. bij 8 jaar)

Luchtwegvernauwing, reactie op luchtwegverwijders, verminderde longinhoud?

Luchtwegklachten

Bij luchtweginfecties; ondersteuning slijm ophoesten (PEP‐masker); laagdrempelig behandelen met antibiotica, DD (stille) aspiratie.

Duuruithoudingsvermogen

Advies voor sport; verwijzing conditietraining.

Groei (lengte, gewicht)

Meting calorische behoefte en laagdrempelig extra calorieën toevoegen.

Motorische ontwikkeling

Verwijzing fysiotherapie.

Draaglast/draagkracht ouders

Op indicatie verwijzing maatschappelijk werker

Cognitieve ontwikkeling

  • verstandelijke ontwikkeling
  • spraak-taalontwikkeling
  • ontwikkeling van de executieve functies (o.a. geheugen, concentratie, planning, regulatie)
  • schools functioneren.

Op indicatie neuropsychologisch onderzoek en bij problemen verwijzing voor psychologische begeleiding.

Sociaal-emotionele ontwikkeling*

  • omgang met anderen
  • welbevinden (somberheid/angsten)
  • zelfbeeld
  • omgaan met gevoelens/gedrag

Op indicatie psychologische screening en bij problemen verwijzing voor (psychologische) begeleiding.

Middelbare schoolleeftijd

12-17 jaar

Duuruithoudingsvermogen

Advies voor sport; verwijzing conditietraining.

Groei (lengte, gewicht)

Meting calorische behoefte en laagdrempelig extra calorieën toevoegen.

Draaglast/draagkracht ouders

Op indicatie verwijzing naar maatschappelijk werker.

Cognitieve ontwikkeling

  • verstandelijke ontwikkeling
  • spraak-taalontwikkeling
  • ontwikkeling van de executieve functies (o.a. geheugen, concentratie, planning, regulatie)
  • schools functioneren

Op indicatie (neuro)psychologisch onderzoek en bij problemen verwijzing voor (psychologische) begeleiding; advies beroepskeuze.

 

Sociaal-emotionele ontwikkeling*

  • omgang met anderen/aangaan van relaties/peer group
  • welbevinden (somberheid/angsten)
  • zelfbeeld
  • omgaan met gevoelens/gedrag

Op indicatie psychologische screening en bij problemen verwijzing voor (psychologische) begeleiding.

Voorbereiding op transitie naar volwassenenzorg

Verwijzing voor begeleiding (psycholoog, kanjertraining etcetera).

 

Reflux

  • Adequate behandeling (medicijnen of chirurgisch) en beoordeling van de noodzaak daarvan.
  • Overwegen diagnostiek (scopie/PH(-impedantie)metrie voor leeftijd 18 jaar i.v.m. mogelijk ontstaan van gastrale metaplasie en Barrett oesofagus.

Volwassen leeftijd

>18 jaar

Reflux/passageprobleem/

Barrett oesofagus

Endoscopie met biopten: indien geen

afwijkingen tot 30 jaar elke 5 jaar, 30‐40

jaar elke 3 jaar; bij afwijkingen op indicatie frequenter.

Kinderwens

Genetische counseling

* Eventueel in kaart te brengen door vooraf door ouders ingevulde (screenings)vragenlijsten

Voor ondersteunende vragen bij de consulten tijdens de follow up zie ook Bijlage 4 Vragenlijst ter inventarisatie van mogelijke ontwikkelingsproblemen.

Deze vragen kunnen helpen bij het in kaart brengen van mogelijke problemen in de verschillende domeinen. Zij kunnen onder andere helpen bij het in kaart brengen van psychische problemen, zodat indien nodig naar een psycholoog of maatschappelijk werker kan worden verwezen.

Voor ondersteuning bij het screenen op voedingsproblemen (en dan met name ervaring van ouders) en/of slikstoornis van het kind maakt de arts bij elk follow-up moment tot 4 jaar gebruik van de volgende screeningslijsten:  

  • De Screeninglijst Eetgedrag Peuters die ouders thuis in kunnen vullen (6 mnd-4 jaar). Deze is genormeerd waardoor artsen direct inschatting kunnen geven van zorg ouders rondom voedingssituaties van kind. (Nederlandse vertaling van de Montreal Children’s Hospital Feeding Scale), zie Bijlage 5.
  • De (adapted) FOIS (Functional oral Intake Scale), zie Bijlage 6.

De arts heeft aandacht hebben voor dysfagie als veel voorkomend probleem bij kinderen die geopereerd zijn aan een oesofagusatresie. Ook heeft hij aandacht voor cruciale leeftijden waarop nieuwe vaardigheden ten aanzien van voeding worden ontwikkeld (4-6 maanden: eten van lepel, 9-12 maanden: kauwen en drinken uit beker, 18 maanden: alles normaal). Het is van belang om de logopedist tijdig mee te laten kijken, en goed met de logopedist te communiceren. Behandelaar en logopedist kijken samen naar wat wel en niet mag bij bijvoorbeeld verslikken. Het is niet altijd nodig weer een stap terug te doen, omdat dat kinderen ook kan belemmeren in het goed leren eten.

Kwaliteitsstandaard Oesofagusatresie
Kies een hoofdstuk

>>Kwaliteitsstandaard OesofagusatresieOmhoog