Leukemie
Leukemie is een vorm van kanker, het is kanker van het bloed. Leukemie kan voorkomen bij volwassenen en bij kinderen. Bij leukemie gaan bloedcellen zich ongecontroleerd delen. Klachten die je van leukemie kunt hebben zijn onder andere: moe en bleek zijn, snel blauwe plekken of bloedingen krijgen, koorts, nachtzweten, afvallen en minder zin in eten. De kenmerken van leukemie verschillen per type leukemie en per persoon.
Bloedcellen worden gemaakt in het beenmerg. Er zijn verschillende soorten bloedcellen, die allemaal een andere taak hebben. Witte bloedcellen helpen je lichaam om te vechten tegen een infectie. Rode bloedcellen brengen het zuurstof van je longen naar je weefsels en organen. Bloedplaatjes helpen om het bloeden te stoppen, bijvoorbeeld met een korstje.
Bij leukemie maakt het lichaam heel veel bloedcellen die er anders uitzien. Deze cellen kunnen hun werk niet goed doen. Ook nemen ze te veel ruimte in. Hierdoor kunnen er geen goede, normale bloedcellen gemaakt worden. En kunnen die goede bloedcellen hun werk niet doen.
Er zijn verschillende soorten (typen) leukemie. Welk type het is, hangt af van het soort bloedcellen waaruit de leukemie ontstaat. En of het snel of langzaam groeit.
Lymfatische leukemie ontstaat uit lymfocyten. Dit zijn een type witte bloedcellen. Myeloïde leukemie ontstaat uit myeloblasten. Dit zijn onrijpe bloedcellen die witte bloedcellen, rode bloedcellen of bloedplaatjes kunnen worden. Acute leukemie groeit snel. Chronische leukemie groeit langzaam. Bij acute leukemie heeft iemand meestal eerder klachten dan bij chronische leukemie.
Deze types leukemie komen het meeste voor:
- Acute lymfatische leukemie (ALL)
- Chronische lymfatische leukemie (CLL)
- Acute myleoïde leukemie (AML)
- Chronische myleoïde leukemie (CML)
Hoe vaak een type leukemie voorkomt en op welke leeftijd, lees je hieronder bij 'Hoe vaak komt het voor?'
Heb je een vraag? Mail ons.
Diagnose
Dokters kunnen denken aan leukemie, als iemand de kenmerken heeft die hierboven staan. Door bloedonderzoek en/of onderzoek van het beenmerg weten ze zeker dat het om leukemie gaat.
DNA-onderzoek kan helpen om te bepalen wat er precies mis is. Maar dit onderzoek geeft geen antwoord op de vraag of de leukemie erfelijk is.
Behandeling
Er is verschil tussen leukemie op de kinderleeftijd en leukemie bij volwassenen. De behandeling en de kansen dat iemand beter wordt, zijn anders. Meer over kanker bij kinderen vind je bij de Vereniging Kinderkanker Nederland.
De behandeling van leukemie hangt van het type leukemie af. Het kunnen medicijnen, chemotherapie en/of bestraling zijn. Soms is een stamceltransplantatie mogelijk. Daarbij krijgt iemand 'gezonde’ cellen die kunnen uitgroeien tot bloedcellen.
Vóórkomen
In Nederland krijgen per jaar ongeveer 1.985 mensen de diagnose leukemie.
Acute leukemie:
Per jaar wordt in Nederland bij ongeveer 920 mensen acute leukemie vastgesteld. Daarvan hebben er ruim 220 lymfatische leukemie (ALL). ALL is de meest voorkomende kankersoort bij kinderen. Ook volwassenen kunnen ALL krijgen. Iets meer dan de helft van de mensen met ALL is jonger dan vijftien jaar.
Bij ongeveer 700 van de mensen met acute leukemie gaat het om myeloïde leukemie (AML). AML komt het meeste voor bij ouderen en volwassenen, soms bij kinderen. AML komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Chronische leukemie:
Per jaar krijgen in Nederland ongeveer 1065 mensen de diagnose chronische leukemie. Bij ongeveer 165 daarvan gaat het om myeloïde leukemie (CML). CML kan op alle leeftijden voorkomen, maar meestal gaat het om mensen van middelbare leeftijd of ouder.
Bij ongeveer 900 mensen gaat het om lymfatische leukemie (CLL). CLL komt vooral voor bij oudere mensen, vaker bij mannen dan bij vrouwen.
Erfelijkheid
Kanker is niet erfelijk. Soms kan iemand wel meer kans hebben om kanker te krijgen, die mensen hebben een erfelijke aanleg voor kanker.
Er zijn een aantal aandoeningen die de kans groter maken om leukemie te krijgen. Zoals bijvoorbeeld het downsyndroom, Fanconi anemie, Li-Fraumeni syndroom, Diamond-Blackfan anemie, Dyskeratosis congenita, Ataxia telangiectasia, Congenitale neutropenie, Shwachman-Diamond syndroom en Lynch syndroom.
Beschrijving, diagnose, behandeling, vóórkomen en erfelijkheid van de aandoening zijn overgenomen van www.erfelijkheid.nl. Klik hier voor de hele tekst.
Home>Aandoeningen>LeukemieOmhoog